İslahiye’nin son Sobacısı (tenekecisi) olan 60 yıldır tenekeye şekil veren Sobacı Osman Vehbi Çanakçı,www.guncelhaber27.com editör masasının konuğu oldu.Çanakçı,yarım asrı geçen mesleğine olan tutkusunu samimiyetle sorularımızı cevapladı.

Tenekecilik (sobacılık) mesleğine ne zaman başladınız?

Her anne ve babanın çocuğumun elinde bir altın bilezik olsun isterdi. Tenekecilik, sobacılık yapan Baban da bu anlayışla beni yanında çırak olarak çalıştırmaya başladı. Önce tatil döneminde daha sonra ise ilkokulu bitirdikten sonra düzenli olarak yanında çalışmaya başladım.20 yaşına kadar çırak ve kalfalık dönemi geçti. Askerlik dönüşü ise Ustalık dönemim başladı.

Mesleğin ilk Yılları?

Mesleğe Babamın yanında başladığım yıllarda gözde meslekler arasında görülen tenekecilik veya sobacılık mesleği aynı zamanda altın bilezik olarak biliniyor ve meslekler arasında özel bir yeri vardı. Meslek yorucu olması yanında paralı bir meslekti. Özellikle kış aylarında ısınma aracı olarak odun sobası, kuzune sobası olunca yazdan kışın hazırlıkları yapılırdı. Kış aylarına yakın zamanda başlayan satışlarda adeta sıra oluşurken, zaman zaman siparişlere yetiştiremezdik. Mesleğimizin bir saygısı vardı.

60 yıldır bitmeyen çekiç sesleri?

Mesleğe çırak, kalfa ve Usta olarak çalışmaya başladığımız yıllarda İslahiye’de yaklaşık 15 Sobacı yani tenekeci vardı. İşlerin en yoğun olduğu zamanlar Eylül, Ekim ve Kasım aylarıydı. Her Sobacı en az 5 kişiyle çalışırdı. Gecelerimde çalışarak soba, kuzune ve soba boruları üretirdik. Kış kendini hissettirmeye başladığı aylarda yaşanan yoğunlukta soba, kuzune ve boruları yetiştiremezdik. Anlayacağınız bu yıllar gerçekten meslekta paranın kazanıldığı yıllar ve mesleğin altın bilezik olduğu yıllardı.

Sobacılık mesleği, sanatkârlık ister?

Dede ve baba mesleğini 125 yıldır 3.kuşak olarak devam ediyoruz. Mesleğe ilk başladığımız yıllar olmak üzere Ustalık dönemime kadar, teneke soba, teneke kuzune soba ile bunları teneke borularını üretmenin aşamalarını, üretirken uyulması gereken kuralları ve en önemlisi meslek aşkını öğrenerek usta veya sanatkâr oluyoruz. Saatlerce planladığın sobayı, kuzineyi üretmek için tenekeye şekil veriyorsun bu da sabırla birlikte elbette sanatkârlık ister.

 2025 yılında geldiğimizde mesleğin durumu?

Üç kuşaktır ayakta tutmaya çalıştığım Mesleğin Dedem zamanında bizlere soy isim olarak ‘Çanakçı’ soy ismini almasını sağlamıştır.125 yıldır tenekeye şekil verdiğimiz ve bir dönem altın bilezik olarak görülen meslek üzülerek belirtmeliyim ki, kömür sobası ile başlayan, Kalorifer, elektrikli soba, kılıma ve doğalgaz’ın yaygınlaşması ile meslek cazibesini kaybetti. Bir dönem 15 sobası varken, yeni ustalarda yetişmeyince geldiğimiz dönemde yalnız kalmanın yanında tamirat yaparak mesleği sürdürmeye çalışıyorum

Asrın Felaketi sonrası mesleğin durumu?

Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023 tarihli depremleri sonrasında evim ve işyerim rezerv alanına alınınca yıkıldı. Uzun süre mesleğimde uzak kalınca karamsarlığa düştüm. Bize sağlanan 25 metrekarelik prefabrik alanı işyerine dönüştürerek mesleğe devam etmeye başladım. Mesleğimle depremi unuturken, beni yaşama bağlıyor.

Mesleğe adanan 125 yıl?

Deden, babadan bana kalan ve 125 yılı bulan mesleği 60 yıldır ilk başladığım aşkla, üretmenin verdiği hazla çalışıyorum. Geldiğimiz noktada meslek benim için bir yaşam şekline dönüştü. Bundan sonrada mesleği yapabildiğim kadarıyla yapmaya devam edeceğim.77 yaşındayım ata mesleğinde çekiç sesleri bana yaşam gücü veriyor. Tek düşüncem ailemle özdeşleşmiş, bu mesleğin benden sonra unutulup gitmesi olacak.