Burası antik Yamhad Krallığı’nın kuzey toprakları. Hitit döneminde var olmuş UPİ Şehri’nin bir parçası. Toprağında bereket ve tarih fışkıran bir belde. Taşlarında oyma tanrıların savaştığı coğrafya. Burası tarihin kavşak noktası, İslahiye Ovası...

Bu kadim topraklar, Nur Dağları eteklerinden süzülen Karasu Çayı ile binlerce yıldır hayat buluyordu. Belki de bu çay o vakitler bir nehirdi. O sular şimdiki adı İslahiye Ovası olan Yamhad Krallığı kuzey topraklarına öyle bir hayat vermişti ki, bugün fışkırmaya devam eden bereket, sanki o günlerin hatırına bahşedilmişti. Hitit döneminde UPİ Ülkesi'nin bir parçasıydı burası. Binlerce yıl boyunca sayısız medeniyete ev sahipliği yapmıştı. Bu coğrafya, yalnızca buğdayın ve zeytinin değil; Tanrıların, kralların, tüccarların ve savaşların da filizlendiği topraklardı. Tam da bu yüzden, burası antik dünyanın kültürel sınır bölgelerinden biri, medeniyetlerin ise geçiş kapısıydı.

İşte bu kapının üzerinde, zamanın kalın sisleri arasında Tilmen Şehri yükseliyordu. Milattan önce 2 bin yılları civarında Amorilerin kurduğu Yamhad Krallığı vardı. Ve bu şehir krallığın kuzeydeki ileri karakoluydu. Burası bir kale ve ticaret merkezi vazifesi görüyordu. Hem Hititlere sınır olması hem önemli bir geçiş noktası olması hem de bereketli topraklara sahip olması kendi döneminde hatırı sayılır bir değere sahip olmasını sağlıyordu.

Nitekim bu bereketli topraklar vaktin yükselen yıldızı kimse, elbette onun olmalıydı.

Tilmen'in sahibi o vakitler kalbi Halep'te olan ve Suriye topraklarında hükümran süren Yamhad Krallığı'ydı. Mühür Halep'teydi ancak Anadolu'nun ortasında, tarihin güçlenen ve büyüyen başka bir yıldızı vardı. Onlar Hititlerdi. Hitit Krallığı, Anadolu'nun kalbinde doğmuş, milattan önce 17. yüzyılda büyük bir imparatorluk haline gelme yolunda ilerlemişti. Bu yükselişin ardında, babası I. Hattuşili’nin seferlerini miras alan genç ve güçlü bir kral vardı o da I. Murşili'ydi.

Babası, Suriye'ye kadar uzanmış, Tilmen gibi şehirleri sarsmıştı. Murşili ise bu işi bitirmeye ant içmişti.

Yamhad Krallığı’nın başkenti Halep, Hititlerin güneydeki nihai hedefiydi. Ancak bu hedefe giden yol, Karasu’nun kıyısındaki Tilmen gibi şehirlerin geçilmesini gerektiriyordu.

Ve bugünün İslahiye Ovası'nda neredeyse 4 bin yıl önce yaşanan o krallık savaşları. Bu bir savaş mıydı gerçekten? Bir kuşatmaydı belki de. Bir rüzgar gibi gelip geçen istila, güçsüzün güçlüye direnemediği bir çatışma da olabilirdi. Peki ya katliam? O da olabilirdi.

Bugünkü yapılan kazı çalışmaları, o döneme tarihlenen kalın bir yangın tabakası ve saray kalıntılarında büyük yıkım izleri gösteriyordu. Yapılar bir anda terk edilmiş, yer yer ateşe verilmişti. Murşili'nin orduları güneye doğru ilerlerken, Yamhad Krallığı'na güvenen ancak yalnız bırakılan Tilmen Şehri elbette karşı duramazdı. Tilmen halkı muhtemelen direnmeye çalışmıştı fakat bu savunma epeyce zayıf kalmış gibi görünüyordu. Evet, öyle de olmuştu. Nitekim bu şehrin çevresi surlarla çevrili olsa da Hitit kuşatması fazla uzun sürmemişti. Oysa kazılarda gün ışığına çıkan taş